Inhibitory Pompy Protonowej- myslę, że każdy o nich słyszał!
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy jest jedną z częściej występujących chorób przewodu pokarmowego i dotyczy 5-10% populacji osób dorosłych, a leczeniu stosuje się Inhibitory Pompy Protonowej (IPP). Wśród przykładów warto podać takie jak: omeprazol, pantopranazol, esomeprazol, rebeprazol, lanzoprazol. Zmniejszają one wydzielanie kwasu solnego poprzez blokowanie molekularnego mechanizmu nazywanego pompą protonową. Metabolizm IPP odbywa się w różnym tempie. To zależy od predyspozycji genetycznych. Poznanie wariantów genetycznych może pomóc we właściwym dawkowaniu leków z grupy IPP.
Wielu Europejczyków metabolizuje IPP bardzo szybko, w związku z tym wymagają oni przyjmowania większych dawek tych leków.
Należy pamiętać, że dawkę leków zawsze ustala lekarz.
Inhibitory Pompy Protonowej są grupą leków, które hamują enzym nazywany pompą protonową. Enzym ten, znajdujący się w komórkach okładzinowych żołądka, transportuje jony wodorowe H+ do światła żołądka. W efekcie przyjmowania IPP zmniejsza się wydzielanie kwasu solnego i wzrasta pH żołądka. Inhibitory pompy protonowej są stosowane w leczeniu np. choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Stosujemy je także w terapii zakażeń bakterią Helicobacter pylori oraz w refluksie przełykowym.
Inhibitory Pompy Protonowej są metabolizowane poprzez system enzymatyczny nazywany CYP2C19.
Zlokalizowany jest w wątrobie. Warianty alleliczne CYP2C19*5 oraz CYP2C19*3 są związane ze zwolnionym metabolizmem IPP. Warianty te są rzadkie w populacji europejskiej, występują jednak nawet u około 75% mieszkańców Azji Wschodniej. Z kolei wariant CYP2C19*17, odpowiadający za ultraszybki metabolizm leków z tej grupy, jest często spotykany wśród Europejczyków. Genotyp odpowiada za szybkość metabolizmu IPP, co może mieć znaczenie w doborze dawki leku. Według zaleceń FDA, u osób z genotypem CYP2C19*17/*17 lub CYP2C19*1/*17 (czyli u osób z ultraszybkim metabolizmem), przy terapii zakażenia H. pylori należy zwiększać dawkę Inhibitorów Pompy Protonowej o 100-200%. Również według wytycznych Holenderskiej Grupy Farmakokinetyki, osoby, które są ultraszybkimi metabolizerami, mogą wymagać większych dawek IPP w leczeniu infekcji H. pylori. Istnieją też przesłanki, że nawet osoby będące normalnymi (genotyp *1/*1), a nie tylko ultraszybkimi metabolizerami, mogą odnieść korzyści ze zwiększenia dawki IPP.
Nie wszystkie leki z grupy IPP działają jednak tak samo silnie na CYP2C19.
Poznanie wariantów polimorficznych pomoże ustalić indywidualne tempo metabolizmu IPP i pomóc w dobraniu odpowiedniej dawki leku, w zależności od osobniczych predyspozycji. Trzeba jednak wziąć pod uwagę fakt, że inne czynniki, niezwiązane z genetyką, mogą również wpływać na tempo metabolizmu Inhibitorów Pompy Protonowej. Dlatego też nie należy zmieniać dawek bez konsultacji z lekarzem.
Niektóre wskazania do stosowania IPP:
- Leczenie nadżerek w przebiegu refluksowego zapalenia przełyku.
- Zapobieganie nawrotom refluksowego zapalenia przełyku.
- Leczenie objawowe choroby refluksowej(GERD).
- Leczenie choroby wrzodowej współistniejącej z zakażeniem Helicobacter pylori, leczenie infekcji Helicobacter pylori z innych wskazań.
- Zapobieganie nawrotom wrzodu trawiennego u pacjentów z chorobą wrzodową, wywołaną zakażeniem Helicobacter pylori.
- Owrzodzenia żołądka i dwunastnicy związane z leczeniem niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ).
- Zapobieganie owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy związanym z leczeniem NLPZ u pacjentów z grup ryzyka.
- Zbyt duża ilość kwasu w żołądku wywołana przez guz w trzustce (zespół Zollingera-Ellisona).
Czy wiesz, że… ?
- Większość badań nad tempem metabolizmu IPP prowadzych jest wśród Chińczyków oraz Japończyków. Oni z kolei powoli metabolizują IPP.
- Aktywność CYP2C19 można też z powodzeniem ocenić, choć nie tak dokładnie jak przy pomocy badania genetycznego, za pomocą tzw. testu oddechowego.
- W USA Agencja Żywności i Leków, FDA (ang. Food and Drug Administration) wydała zalecenia dotyczące zwiększonej ilości dawek IPP w określonych jednostkach chorobowych. W Europie wciąż brak jasnych wytycznych określających, o ile należy zwiększyć dawki u osób z ultraszybkim metabolizmem.
- Obecność mutacji w CYP2C19 wpływa także na prawdopodobieństwo remisji w przypadku wrzodów żołądka. U chorych z dwoma zmutowanymi allelami w eksonach 4 i 5 doszło do remisji w 100% przypadków.
Chcesz wiedzieć czy dobrze metabolizujesz IPP? W tym kierunku Wykonaj Raport Genetyczny.
