Choroba Gravesa-Basedowa to jedna z najczęściej występujących autoimmunologicznych chorób tarczycy. Jak się okazuje Istotną rolę w zachorowalności odgrywają predyspozycje genetyczne. Osoby, u których w rodzinie wystąpiły już przypadki ChGB, chorują częściej. Jakie jeszcze czynniki mają wpływ na ryzyko rozwoju choroby? Jakie objawy powinny Cię zaniepokoić? Jak wygląda leczenie? Odpowiadamy na wszystkie pytania – zapraszamy do lektury.
Choroba Gravesa-Basedowa – przyczyny
Na początek warto zacząć od przypomnienia sobie, jak ważna dla naszego zdrowia jest tarczyca. Ten niewielki, bo jedynie ok. 30 gramowy organ, odpowiada za prawidłową pracę całego organizmu. Jego najistotniejszą funkcją jest wydzielanie hormonów – trójjodotyroniny i tyroksyny. Z kolei pracę tarczycy reguluje hormonu tyreotropowego (TSH), wydzielany przez przysadkę mózgową.
Co TSH ma wspólnego z chorobą Gravesa-Basedowa? Otóż, jak wspomnieliśmy, omawiane schorzenie należy do chorób autoimmunologicznych. A te charakteryzuje nieprawidłowa praca układu immunologicznego, który własne antygeny traktuje jak obce i po prostu je atakuje. W przypadku choroby Gravesa – Basedowa atak ten skierowany jest właśnie w receptory dla hormonu tyreotropowego (TSH). Prowadzi to do pobudzenia receptora dla TSH oraz do nadmiernego wydzielania hormonów tarczycy i tym samym do występowania objawów nadczynności tarczycy.
Choroba Gravesa-Basedowa – objawy
Przy chorobie Gravesa-Basedowa gruczoł tarczowy ulega powiększeniu. Schorzeniu towarzyszą więc typowe objawy nadczynności tarczycy, m.in.:
– spadek masy ciała,
– nietolerancja ciepła,
– wzmożona potliwość,
– zmęczenie,
– nerwowość,
– tachykardia,
– kołatanie serca,
– drżenie rąk i mięśni.
Wymienionym dolegliwościom towarzyszą także swoiste dla Gravesa-Basedowa objawy zapalenia autoimmunologicznego tkanek miękkich skóry, wytrzeszcz gałek ocznych oraz akropachie tarczycową.
W przebiegu choroby Gravesa-Basedowa obserwuje się często występowanie bielactwa i łysienia plackowatego.
W niektórych przypadkach poza chorobą Gravesa-Basedowa rozpoznaje się również inne choroby autoimmunologiczne, m.in reumatoidalne zapalenie stawów, niedokrwistość złośliwą czy autoimmunologiczną marskość wątroby.
Kto jest narażony na chorobę Gravesa-Basedowa?
Choroba Gravesa-Basedowa najczęściej pojawia się u pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Warto zaznaczyć, że kobiety chorują około 7 razy częściej niż mężczyźni.
Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia choroby zaliczamy przede wszystkim:
- predyspozycje genetyczne – u rodzin, w których ktoś cierpi już na chorobę Gravesa-Basedowa lub na Hashimoto obserwuje się zwiększoną częstość występowania omawianej choroby,
- stres – choć powiązanie to nie jest jeszcze całkowicie wyjaśnione, istnieją badania pokazujące, że traumatyczne wydarzenie mogło mieć wpływ na rozwój choroby,
- palenie tytoniu – palacze są znacznie bardziej narażeni na wystąpienie nadczynności tarczycy i orbitopatii, czyli jednego z głównych objawów choroby Gravesa-Basedowa;
- estrogeny – ze względu na znaczną przewagę kobiet chorujących na omawiane schorzenie, uważa się, estrogeny mają wpływ na jego rozwój
- dieta wysoko bogata w jod.
Choroba Gravesa-Basedowa – diagnostyka i leczenie
Chorobę Gravesa-Basedowa można zdiagnozować za pomocą kilku metod, przede wszystkim na podstawie:
– wyników badań hormonalnych – TSH, FT4,
– badań obrazowych tarczycy – USG, scyntygrafia,
– biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej.
Ogromną pomocą i wskazówką dla lekarza prowadzącego są także wyniki testów na predyspozycje genetyczne. Dodatkowo, świadomość, że jesteśmy genetycznie predysponowani do wystąpienia choroby, sprawi, że będziemy przykładać większą wagę do zdrowego trybu życia, odpowiedniej diety i badań okresowych.
Leczenie choroby Gravesa – Basedowa polega na stosowaniu leków przeciwtarczycowych. Najczęściej podaje się tiamazol lub propylotiouracyl. Całość terapii trwa od 12 do 18 miesięcy. Gdy wyniki wartości TSH i TRAb powrócą do normy, zaprzestaje się stosować leki.
Jeśli po upływie 18 miesięcy lekoterapia nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, wprowadza się leczenie radioizotopem jodu I-131. Celem takiej terapii jest zmniejszenie wielkości tarczycy, a co za tym idzie – zmniejszenie wydzielania hormonów tarczycy.
W sytuacjach, w których występuje ciężka orbitopatia niezbędne może być leczenie operacyjne. Polega ono na częściowym lub całościowym usunięciu narządu tarczycy. Po przejściu takiego zabiegu konieczne jest stałe przyjmowanie hormonów tarczycy.
Nieleczona choroba Graves-Basedowa może doprowadzić do udaru mózgu, zawału serca, a nawet przełomu tarczycowego. Dlatego w żadnym wypadku nie wolno bagatelizować jej objawów. Jeśli rozpoznałeś u siebie dolegliwości wskazujące na chorobę lub wiesz, że w Twojej rodzinie zdarzały się przypadki zachorowań – nie zwlekaj i umów się na wizytę u specjalisty.
