Wzdęcia i gazy – przyczyny
Wzdęcia i śmierdzące gazy uznawane są jako jedne z najczęściej występujące dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Znacząco obniżają jakość i komfort życia. Pomimo powszechności i dokuczliwości tego problemu, określenie dokładnej przyczyny wzdęć i im zapobieganie wciąż pozostaje niejednoznaczne.
Wzdęcia – skąd się biorą?
Wzdęcia najczęściej subiektywnie opisywane są jako uczucie wypełnienia gazami, zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej, ale również i zwiększenie obwodu brzucha związane z rozluźnieniem ściany brzucha. Są jedną z najbardziej uciążliwych dolegliwości wśród osób z zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi. Często towarzyszą chorobom takimi jak:
- niestrawność czynnościowa (dyspepsja),
- zaparcia czynnościowe (zaburzenie tempa pasażu jelitowego w j. cienkim i okrężnicy wywołane zaleganiem mas kałowych),
- nietolerancje pokarmowe,
- zespół jelita drażliwego IBS (aż do 96% pacjentów z IBS),
- choroby zapalne jelit,
- celiakia.
Wzdęcia i gazy naturalnie występujące w jelitach gazy są wynikiem połykania powietrza oraz fermentacji pokarmu w jelicie, przeprowadzanej przez bakterie jelitowe.
Wzdęcia i gazy – przyczyny
Zbyt duża ilość połykanego powietrza, przerost w badaniu bakterii proteolitycznych (gnilnych) oraz niewykryte nietolerancje pokarmowe mogą potęgować problem wzdęć. W przypadku zwiększonej częstotliwości występowania wzdęć sugeruje się zwrócenie uwagi na modyfikacje żywieniowe. Wśród przyczyn wzdęć wyrózniamy: nadmiernie zwiększoną podaż nierozpuszczalnego błonnika, produktów tłustych i przetworzonych. U osób z nietolerancjami dodatkowo: zwiększoną podaż laktozy i fruktozy.
Nawyki żywieniowe i codzienne wybory żywieniowe bezpośrednio wpływają na zmiany ilościowe i jakościowe mikrobioty jelitowej. Żywność wysoko przetworzona, obfitująca w tłuszcze nasycone, sól, cukier i konserwanty stymuluje do wzrostu bakterie gnilne. W konsekwencji, przyczyniają się do zmiany odczynu środowiska w jelicie grubym, który dla osoby zdrowej powinien mieścić się w przedziale 5,5-6,5. Dieta bogata w błonnik, warzywa i owoce może obniżać wartość pH. Natomiast dieta, w której występuje zwiększona podaż białek i kwasów tłuszczowych może powodować rozrost proteolitycznych składników mikrobioty, a tym samym powodować wzrost pH. Dieta śródziemnomorska natomiast, jest najzdrowszą dietą dla jelit.
Bakterie stanowiące proteolityczne (gnilne) składniki mikrobioty wydzielają enzymy pozwalające na trawienie białka a także niebiałkowych związków azotowych. Wzrost pH, który towarzyszy przerostowi bakterii proteolitycznych tworzy środowisko alkaliczne w jelicie. Wiąże się to z nadprodukcją związków potencjalnie toksycznych mogących podrażniać błonę śluzową jelit. Przerost tych bakterii może wiązać się z uporczywymi wzdęciami. Warto również wspomnieć o dwóch bakteriach wyjątkowo kojarzonymi z gazami. Bakterie Bacteroides thetaiotaomicron, które powodują fermentację w jelicie węglowodanów prostych, uwalniają CO2 i wodór, natomiast archeabakteria Methanobrevibacter smithii wykorzystuje wodór produkowany przez Bacteroides i wytwarza metan, który jest usuwany z jelit jako „gaz”.
Za nieprzyjemny zapach gazów odpowiedzialny jest przede wszystkim siarkowodór i inne związki siarki. Pamiętajmy, że zwiekszona częstoścć gazów oraz ich nieprzyjemna woń najczęściej są spowodowane nieodpowiednią, wysoko przetworzoną dietą, a także zaburzeniem naturalnej flory jelitowej, zwanej dysbiozą.
Jak się pozbyć wzdęć i gazów?
Na podstawie tego, czego dowiedzieliśmy się z poprzedniej części artykułu, możemy odpowiedzieć na pytanie: Co zrobić, by pozbyć się wzdęcia i gazów?
- dbaj o aktywność fizyczną, która zwiększa tranzyt gazów,
- pij co najmniej 2 litry wody dziennie,
- zrezygnuj z wysoko przetworzonego pożywienia,
- zadbaj o odpowiednią podaż warzyw, owoców i zdrowych tłuszczów w diecie,
- stosuj celowaną probiotykoterapię.
Celowana probiotykoterapia – co to takiego?
Indywidualnie dopasowane probiotyki w sytuacji przerostu któregokolwiek z proteolitycznych(glinych) przedstawicieli mikrobioty ma na celu utrzymanie prawidłowego składu mikrobioty jelitowej. Probiotyki charakteryzuje działanie szczepozależne, a długoletnie badania potwierdzają skuteczność niektórych szczepów w redukowaniu wzdęć i gazów.
Badanie OGEN Mikrobiota jelit również pomaga odpowiedzieć na pytanie skąd biorą się wzdęcia i śmierdzące gazy oraz gdzie szukać ich przyczyny. Dodatkowo, podczas bezpłatnej konsultacji dietetycznej w ramach badania, nasz dietetyk dobierze indywidualną, celowaną probiotykoterapię oraz suplementy diety.
