Sól to bez wątpienia najpopularniejsza przyprawa na świecie. Ciężko wyobrazić sobie chociaż jeden dzień, w ciągu którego w ogóle nie używamy jej w kuchni. Mimo, iż od bardzo wiemy, że nie powinniśmy przesadzać z ilością soli na talerzu. Według WHO dzienna bezpieczna dawka soli wynosi 5 gramów, czyli mniej więcej tyle, ile mieści jedna mała łyżeczka. Niestety, Polacy przekraczają tę dawkę aż trzy razy. Dlaczego tak bardzo powinniśmy uważać na to, ile soli spożywamy? Jak solić, żeby zachować zalecane normy? Postaramy się dziś odpowiedzieć na wszystkie te pytania.
Sól – zalecane spożycie.
Naukowcy biją na alarm: Sól może powodować nadciśnienie i zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Mimo to, nie każdy z nas pochyla się nad tą kwestią i nie wyobraża sobie zupy, sałatki, mięsa czy ziemniaków bez dodatku ulubionej przyprawy. Trudno się dziwić, słony smak to jeden z czterech podstawowych smaków. Jednak nie bez przyczyny mówi się tyle o szkodliwości soli.
Oczywiście, spożywanie soli w granicach normy nie zaszkodzi zdrowym osobom. Przekroczenie tej dawki może być jednak groźne zwłaszcza dla osób z nadciśnieniem, chorobami sercowo-naczyniowymi czy niewydolnością nerek.
Jak wspomnieliśmy, dopuszczalna przez WHO dzienna dawka soli wynosi 5 gramów. Warto zaznaczyć, że chodzi tu nie tylko o sól, którą przyprawiamy potrawy, a o jej całkowite dzienne spożycie. A ukrywa się ona w naprawdę wielu produktach. Gdzie? Przede wszystkim w:
– wysoko przetworzonej żywności,
– wędlinach,
– kiełbasach,
– serach,
– kiszonkach,
– przekąskach.
Sól – właściwości.
Sól to potoczna nazwa chlorku sodu. Ta stosowana jako przyprawa składa się przede wszystkim z sodu i z dodatkowych pierwiastków np. jodu.
Jak wspomnieliśmy – rozsądna ilość soli nikomu nie zrobi krzywdy, a nawet jest wskazana. Już nasi pra, pra pra przodkowie stosowali ją zarówno dla podkreślenia smaku, jak i do konserwacji potraw. Na szczęście dziś, mamy już lodówki i zamrażarki, a do tego całe bogactwo różnorodnych przypraw, więc nie musimy nadużywać soli.
O ile sól nie ma w sobie żadnych składników odżywczych, to mimo wszystko odgrywa dość ważną rolę: Przede wszystkim jest:
– potrzebna dla zachowania równowagi elektrolitowej w organizmie,
– składnikiem płynów komórkowych i tkankowych,
– niezbędna dla odpowiedniej pracy układu mięśniowego i nerwowego.
Sól – czy jest zdrowa?
Podkreślamy raz jeszcze, stosowana w granicach normy – tak, jednak gdy używa się jej za dużo, może powodować kłopoty zdrowotne. Jakie? Możemy zaliczyć do nich m.in.:
– wzrost ryzyka zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe,
– przeciążenie nerek,
– zwiększenie drażliwość systemu nerwowego.
– wypłukiwanie wapnia z organizmu,
– wzrost ciśnienia tętniczego.
Przy okazji, warto wspomnieć, że z nadciśnieniem tętniczym poniekąd wiąże się też pojęcie wrażliwości na sól. To sytuacja, w której spożycie soli powoduje nadmierną odpowiedź ciśnieniową ze strony organizmu. Ludzie dzielą się na bardziej lub mniej wrażliwych na sól. Oczywiście, ta pierwsza grupa powinna zwrócić szczególną uwagę na ilość soli spożywanej w diecie.
Dodatkowo, badania naukowe pokazują wyraźny związek między genami, a wydalaniem soli z organizmu. Okazuje się, że za ten proces odpowiedzialny jest gen, który występuje aż u 48% populacji. Jeśli więc wiesz, że w Twojej rodzinie występowała już nadwrażliwość na sól lub problemy z nadciśnieniem, sprawdź czy również nie jesteś genetycznie predysponowany do tej przypadłości, nie lekceważ tego!
Sól – jak ograniczyć jej spożycie?
Po pierwsze, zacznij od rozpisania swojego dziennego jadłospisu. Gwarantujemy, że będziesz zdziwiony, jak sporo soli spożywasz…
Po drugie, zawsze czytaj etykiety produktów i sprawdzaj ilość sodu.
Po trzecie, zawsze wybieraj żywność jak najmniej przetworzoną. Staraj się przygotowywać posiłki samodzielnie, gotuj na parze i unikaj niezdrowych, słonych przekąsek.
Po czwarte, zwracaj uwagę na wodę mineralną. Najlepsza jest niskosodowa.
Po piąte, nie zapominaj, że sód znajduje się też w lekach, zwłaszcza w przeciwbólowych.
