Spośród podstawowych smaków wyczuwalnych przez człowieka, zdecydowanie to słodki jest tym ulubionym. Okazuje się jednak, że poszczególne osoby mogą zupełnie inaczej odczuwać poziom intensywności słodkiego smaku. Ochota na słodycze może również być uwarunkowana płcią, wiekiem, nastrojem, uwarunkowaniami kulturowymi i… czynnikami genetycznymi. Tak, badania jasno wykazały, że osoby z określonym genotypem mogą mieć większą tendencję do spożywania słodyczy. Jak to możliwe? Odpowiadamy.
Ochota na słodycze- skąd się bierze?
Słony ser, słodki sernik i gorzka czekolada – każdy z tych smaków odczuwamy za pomocą receptorów smaku, czyli po prostu kubków smakowych. To właśnie kubki smakowe odbierają sygnały, które następnie neuroprzekaźniki przekazują do mózgu i dzięki kilku skomplikowanym reakcjom jesteśmy w stanie poczuć SMAK.
I choć wszystko to brzmi stosunkowo prosto, to wcale tak nie jest. Bowiem na konkretne odczucie danego smaku wpływają także inne czynniki, takie jak temperatura, zapach, a nawet tekstura. Co więcej, za odczuwanie smaku odpowiadają także nasze geny.
Smak, a geny.
Przyjrzyjmy się tej kwestii nieco bliżej. O tym, po jaki produkt żywnościowy sięgniemy, decyduje to, jaki smak preferujemy i na jaki mamy właśnie ochotę. Indywidualne różnice w odczuwaniu konkretnych smaków są częściowo zdeterminowane przez polimorfizmy genetyczne. W szczególności dotyczy to smaku gorzkiego, słodkiego i umami.
Jaki ma to wpływ na nasze życie? Otóż całkiem spory. Jak wspomnieliśmy, różnice w odczuwaniu smaków wpływają na nasze predyspozycje do spożywania konkretnych produktów, np. tych bogatych w węglowodany i tłuszcze, słodyczy czy warzyw i owoców. A konkretna dieta ma przecież wpływ na rozwój wielu chorób dietozależnych jak m.in. otyłość czy cukrzyca.
Odczuwanie słodkiego smaku.
Warianty genów odpowiadają w ok. 30%. za odmienną wrażliwość różnych osób na słodki smak – z pełnym przekonaniem zapewniają naukowcy. Co oznacza, że nadmierny pociąg do słodyczy jest poniekąd wrodzony i częściowo odpowiadają za niego określone zestaw genów.
Nie jest to jednak przyzwolenie na to, aby pozostać biernym wobec tym predyspozycjom. Warto bowiem pamiętać, że spożywanie nadmiernej ilości cukru nie wpływa pozytywnie na nasze zdrowie. Dlatego, jeśli często odczuwasz ochotę na słodkie przekąski, postaraj się tradycyjne słodycze zamienić na:
- owoce – zarówno świeże, jak i suszone,
- gorzką czekoladę,
- musy i koktajle owocowe,
- domowe batony musli,
- chipsy owocowe (np. z suszonych jabłek, gruszek, albo marchewki),
- domowe wypieki z dodatkiem miodu/ksylitolu zamiast cukru,
- lody z mrożonych bananów,
- migdały i orzechy nerkowca,
- jogurt naturalny ze świeżymi owocami.
Pomysłów jest naprawdę mnóstwo! I wszystkie są równie przepyszne, jak słodycze, które można znaleźć na sklepowych półkach. Co więcej, ich przygotowywanie niesie za sobą masę dobrej zabawy!
Należy wziąć pod uwagę fakt, że zarówno nawyki, jak i preferencje żywieniowe są w dużej mierze kształtowane przez czynniki środowiskowe – tradycję, obyczaje, a nawet religię. Jednak to cechy uwarunkowane genetycznie odgrywają tu równie znaczącą rolę. Oczywiście nie zmienia to faktu, że rozszerzanie diety i zaznajomienie naszych pociech z nowymi smakami są bardzo istotne. Trzeba jednak pamiętać, że niektóre preferencje smakowe są po prostu dziedziczne.
