Witamina B12 jest bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu i pełni szereg istotnych funkcji.
Wpływa między innymi na funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego oraz jest potrzebna przy procesie krwiotwórczym. Niedobór witaminy B12 w organizmie może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji, m.in. anemii megaloblastycznej. W związku z tym, że witamina B12 wytwarzana jest wyłącznie przez mikroorganizmy, musi być zatem dostarczana razem z pożywieniem, głównie tym pochodzenia zwierzęcego. Jak zatem osoby na diecie wegetariańskiej mogą utrzymać prawidłowy poziom witaminy B12?
Witamina B12 – co to jest i jakie są jej funkcje?
Termin „witamina B12‟ obejmuje grupę substancji zwanych kobalaminami. Witamina B12, podobnie jak inne witaminy z grupy B, bierze udział w przemianach tłuszczowych, białkowych i węglowodanowych. Jest również związana z podziałem komórkowym oraz syntezą kwasów nukleinowych DNA i RNA.
Wśród innych istotnych funkcji witaminy B12 należy wymienić:
- zmniejszanie poziomu lipidów we krwi,
- produkcja czerwonych krwinek,
- synteza komórek,
- poprawa funkcjonowania układu nerwowego,
- wspomaganie dobrego nastroju.
Jak wspomnieliśmy witamina B12 naturalnie występuje głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza w rybach, mięsie, drobiu, jajach, mleku i produktach mlecznych.
Do czego prowadzi niedobór witaminy B12?
Niedostateczna podaż witaminy B12 w organizmie może powodować szereg nieprzyjemnych konsekwencji. Przede wszystkim może doprowadzić do niedokrwistości megaloblastycznej i wielu objawów, które jej towarzyszą. Zaliczamy do nich m.in. zawroty głowy, osłabienie, męczliwość, bladość skóry. Niewystarczająca ilość kobalaminy jest także czynnikiem ryzyka wystąpienia miażdżycy.
Zbyt niski poziom witaminy B12 może objawiać się również przewlekłym zmęczeniem, drętwieniem kończyn, brakiem apetytu, drażliwością, podniesioną temperaturą ciała. Wzrasta także ryzyko nieprawidłowości ze strony układu nerwowego, jak np. zapalenia wielonerwowego czy ataksji. Może dochodzić również do zaburzeń na tle psychicznym, nawet do otępienia i depresji.
Witamina B12, a wegetarianizm.
Dieta wegetariańska jest kojarzona przede wszystkim z wykluczeniem z codziennego jadłospisu mięsa. Warto jednak bliżej przyjrzeć się tematowi i poznać wszystkie odmiany wegetarianizmu. Wśród diet wegetariańskich występuje bowiem wiele odmian – w zależności od eliminowanego produktu. Najczęściej spotykanymi łagodnymi formami wegetarianizmu, w których oprócz produktów pochodzenia roślinnego dozwolone jest również spożywanie innych produktów, są:
- laktoowowegetarianizm – dodatkowo można spożywać mleko oraz jaja,
- laktowegetarianizm – dodatkowo można spożywać mleko i jego przetwory,
- owowegetarianizm – dodatkowo można spożywać jaja,
- pescowegetarianizm – dodatkowo można spożywać ryby,
- semiwegetarianizm – dodatkowo można spożywać drób, ryby oraz owoce morza.
Najbardziej restrykcyjną z odmian wegetarianizmu jest weganizm – czyli dieta wykluczająca wszelkie produkty pochodzenia zwierzęcego. Nie tylko mięso, ale również jaja, mleko i produkty mleczne, miód, ryby, owoce morza. Podstawą diety są więc wyłącznie produkty roślinne, które niestety nie obfitują w witaminę B12, a w zasadzie są jej zupełnie pozbawione.
Weganie i wegetarianie z racji unikania produktów pochodzenia zwierzęcego są szczególnie narażeni na niedobory witaminy B12. Stosując dietę bezmięsną i beznabiałową warto sięgnąć po produkty wzbogacone w kobalaminę:
- mleko roślinne,
- jogurty i inne produkty sojowe,
- batoniki energetyczne,
- płatki śniadaniowe.
Jednak to nadal za mało.
W związku z czym wegetarianom zaleca się suplementację witaminy B12. Trzeba jednak pamiętać, żeby nigdy nie sięgać po suplementację samodzielnie. Taką decyzję należy każdorazowo skonsultować z lekarzem prowadzącym, wykonując wcześniej stosowne badania.
Dieta wegetariańska bez wątpienia może przynieść wiele zdrowotnych korzyści. Aby jednak zapobiec potencjalnym niedoborom pewnych składników, musi być odpowiednio zbilansowana. Niestety, niedobory witaminy B12 są dość powszechne zwłaszcza wśród wegetarian. Warto zatem monitorować zawartość kobalaminy w organizmie poddając się prostym testom diagnostycznym i pozostawać w stałym kontakcie z lekarzem prowadzącym. Nie wolno zapominać także, że nie każdy niedobór witaminy B12 jest związany z jej zbyt niską podażą. Często bowiem jest wynikiem zaburzeń wchłaniania. Może być to związane z obecnością określonego wariantu w genie FUT2, który produkuje enzym zaangażowany w procesy wchłaniania witaminy B12 i jej transportu pomiędzy komórkami. Dlatego każdy z nas powinien zbadać swoje geny. Wiedza i świadomość to najszybsza droga do długiego, zdrowego życia. Przestań odkładać to, co ważne na później! Wykonaj Raport Genetyczny Ogen i ciesz się zdrowiem!
