Witamina D, zwana witaminą słońca uczestniczy w wielu procesach zachodzących w organizmie człowieka. Receptor witaminy – VDR znajduje się w większości ludzkich komórek pozaszkieletowych, co wskazuje na jej rolę także w innych układach i narządach organizmu. Z tego względu, często mówi się, że witamina D3 wykazuje działanie plejotropowe. Wzmacnia odporność, wspiera zdrowie psychiczne, uczestniczy w regeneracji komórek, usprawnia pracę układu krążenia, reguluje poziom wapnia i fosforanów we krwi i uwrażliwia komórki na działanie insuliny.
- Witamina D3 jest znana jest przede wszystkim z oddziaływania na prawidłową mineralizację kości i gospodarkę wapniową, ale na tym jej rola się nie kończy!
- Witamina ta wpływa na prawidłową pracę układu kostno-szkieletowego, a tym samym wpływa na funkcję metaboliczną tkanki kostnej. Co więcej, reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, wspomaga pracę mięśnia sercowego oraz układu krążenia.
- Odpowiedni poziom witaminy D reguluje stężenie frakcji HDL cholesterolu, co przekłada się na obniżenie ryzyka udaru, miażdżycy, zawału serca.
- Witamina D reguluje uwalnianie insuliny przez trzustkę, zapobiega cukrzycy. Dzięki temu, pośrednio uczestniczy również w utrzymaniu zgrabnej, szczupłej sylwetki.
Witamina słońca- jak czerpać ją ze słońca?
Efektywna synteza skórna zachodzi w miesiącach od kwietnia do września. Pamiętajmy jednak, że niska ekspozycja skóry na promieniowanie UVB wynikająca z przebywania w zamkniętych pomieszczeniach w godzinach najintensywniejszej syntezy, a także używania preparatów z filtrem UV, powoduje, że znacząca część polskiego społeczeństwa ma niedobór tej witaminy. Dlatego warto regularnie badać jej poziom. W szerokości geograficznej Polski, niestety niemożliwe jest utrzymanie optymalnego poziomu witaminy D3 przez cały rok bez zastosowania suplementacji.
Czy można czerpać witaminę D z pożywienia?
Do naturalnych źródeł witaminy D w pożywieniu możemy zaliczyć tłuste ryby (jak węgorz, łosoś, śledź, makrela), oleje rybne, tłusty nabiał, jajka, wątroba. W przypadku wegetarian i wegan, kiedy dieta uboga jest w produkty stanowiące źródło witaminy D, witaminę D pod postacią ergokalcyferolu możemy znaleźć w grzybach (shiitake, pieczarki, boczniaki) i drożdżach spożywczych. Produkty te stanowią uzupełnienie, natomiast niestety, spożywanie produktów bogatych w witaminę D nie uchroni nas przed niedoborami.
Jakie objawy świadczą o niedoborze witaminy D3?
- bóle kości;
- bóle mięśni;
- przewlekłe zmęczenie;
- problemy z zaśnięciem;
- choroby przyzębia;
- problemy z masą ciała;
- problemy z apetytem;
- ogólne osłabienie;
- spadek odporności;
Z pomocą przychodzą nam również suplementy.
Ile jednostek witaminy D przyjmować?
Przede wszystkim, zaleca się suplementację dopasowaną do wieku, stanu zdrowia i predyspozycji genetycznych. Witamina D jest jedną z pierwszych suplementowanych witamin już od pierwszych dni życia. Ponadto, przed podjęciem decyzji o suplementacji, warto zbadać poziom witaminy D i dopasować dawkę do potrzeb.
Ogólne normy suplementacyjne witaminy D:
- Dzieci i młodzież – 600-2000 jednostek na dobę,
- Osoby dorosłe i w wieku podeszłym – 800-2000 jednostek na dobę, w zależności od masy ciała,
- Osoby z otyłością – 1600-4000 jednostek na dobę,
- Kobiety planujące ciążę, kobiety w ciąży i kobiety karmiące – 1500-2000 jednostek na dobę
W przypadku głębokiego niedoboru witaminy D3 to lekarz ustala dawkę, która powinna być zastosowana do danego przypadku.
Skutki nadmiaru witaminy D3:
Pamiętajmy, że zarówno niedobór jak i nadmiar witaminy D może być szkodliwy. Nadmiar witamin prowadzi do utlenienia lipidów błon komórkowych i powstawania szkodliwych nadtlenków w ludzkim organizmie. Długotrwałe przesycenie organizmu witaminą D powoduje uwalnianie wapnia z kości i odkładanie się go w tkankach ciała. W szczególności wrażliwe na obciążenie są nerki. Nadmiar witaminy D zwiększa ryzyko ich niewydolności.
Objawy nadmiaru witaminy D:
- problemy żołądkowo-jelitowe;
- pogorszenie samopoczucia;
- zaburzenia apetytu;
- zaparcia;
- ogólne osłabienie;
- nadmierne pragnienie;
- wzmożone oddawanie moczu;
- bóle głowy;
- bóle oczu;
- świąd skóry;
- pocenie się;
- zaburzenia neurologiczne;
Mimo obiecujących wyników badań sugerujących znaczenie witaminy D dla wszystkich układów ciała, istotne jest wspomnieć, że temat ten stale jest obiektem badań.